Nhân dịp Chào mừng kỷ niệm Ngày khoa học công nghệ Việt Nam l8/5, được sự đồng ý của Lãnh đạo Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam (Viện NLNTVN), Trung tâm Đào tạo hạt nhân cùng với Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh Viện NLNTVN đã tổ chức Buổi tọa đàm với chủ đề “Đổi mới sáng tạo và vai trò của cán bộ trẻ trong nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ,” diễn ra trong buổi sáng ngày 17/5/2017, tại Hội trường của Trung tâm Đào tạo hạt nhân, 140 Nguyễn Tuân, Thanh Xuân, Hà Nội.
Tới tham dự Buổi tạo đàm có sự tham dự của TS. Trần Chí Thành – Viện trưởng Viện NLNTVN; TS. Nguyễn Hào Quang – Phó Viện trưởng Viện NLNTVN, Giám đốc Trung tâm đào tạo hạt nhân; TS. Trịnh Văn Giáp – Bí thư Đảng ủy Viện NLNTVN, Viện trưởng Viện Khoa học và Kỹ thuật hạt nhân; cùng với đại diện Lãnh đạo của Viện Công nghệ xạ hiếm, Trung tâm Đánh giá không phá hủy, Trung tâm chiếu xạ Hà Nội; về phía khách mời có PGS. TS. Nguyễn Thị Kim Dung, TS. Trần Minh Quỳnh, Ông Vũ Tiến Hà và PGS.TS. Phạm Đức Khuê – Giám đốc Trung tâm Vật lý hạt nhân, Viện Vật lý và đặc biệt có sự tham dự của GS. Phạm Duy Hiển – nguyên Phó Viện trưởng VNLNTVN; và các cán bộ nghiên cứu trẻ đến từ các đơn vị trực thuộc Viện NLNTVN phía Bắc.
Buổi tọa đàm được diễn ra với 2 phần: phần đầu là các bài trình bày tham luận với các chủ đề “Đổi mới sáng tạo hướng tới Doanh nghiệp” của PGS.TS. Lê Thị Mai Hương – Phó Viện trưởng Viện Công nghệ xạ hiếm, và “Định hướng nghiên cứu và những hỗ trợ cho cán bộ trẻ của Viện NLNTVN” của TS. Trần Chí Thành, cùng với bài phát biểu của TS. Trịnh Văn Giáp; phần thứ hai là thời gian trao đổi giữa các cán bộ trẻ với các Lãnh đạo và các nhà khoa học đầu ngành của Viện NLNTVN.
Với chủ đề “Đổi mới sáng tạo hướng tới Doanh nghiệp”, PGS.TS.Lê Thị Mai Hương đã chia sẻ quá trình đổi mới sáng tạo là một quá trình tự thân, nó đòi hỏi một tinh thần luôn sẵn sàng, sẵn sàng để thay đổi tư duy suy nghĩ, cũng như sẵn sàng cả về mặt sức khỏe để mà theo đuổi tới cùng sự sáng tạo của bản thân. Ý tưởng sáng tạo có thể được khơi dậy từ nhiều nguồn khác nhau, nó có thể bắt nguồn từ: các nguồn không có hệ thống như: xuất hiện từ nguồn cảm hứng, một sự tình cờ hay từ các sự việc diễn ra hàng ngày; hay từ các nguồn có hệ thống như: từ các công trình nghiên cứu trước đây, từ quá trình tìm hiểu lý thuyết hoặc thông qua các bài giảng. Khi có được ý tưởng mới, quá trình tiếp theo là biến các ý tưởng này thành hiện thực và gắn kết được với doanh nghiệp. Và đây chính là giai đoạn gian nan và thử thách nhất đối với các nhà nghiên cứu, quá trình này đòi hỏi một sự tâm huyết và nỗ lực đến cùng.
PGS.TS. Lê Thị Mai Hương trình bày bài tham luận
Với chủ đề “Định hướng nghiên cứu và những hỗ trợ cho cán bộ trẻ của Viện NLNTVN”, TS. Trần Chí Thành đã nhấn mạnh tới khái niệm đổi mới sáng tạo chính là đổi mới trong tư duy và chủ động tích cực trong nghiên cứu khoa học. Về định hướng của Viện NLNTVN, Viện luôn quan tâm và tạo mọi điều kiện tốt nhất có thể để các cán bộ trẻ có năng lực phát huy khả năng của mình, và hướng tới Viện sẽ có cơ chế hỗ trợ cán bộ trẻ đi tham dự các Hội nghị Khoa học quốc tế. Với hơn 130 cán bộ trẻ có độ tuổi từ 35 trở xuống, Viện NLNTVN có một nguồn lực lượng cán bộ trẻ đông đảo, những người mà tương lai có vai trò vô cùng quan trọng và sẽ trở thành những cán bộ chủ chốt của của ngành năng lượng nguyên tử Việt Nam. TS. Trần Chí Thành bày tỏ hy vọng thế hệ trẻ tiếp tục nỗ lực cố gắng, tiếp thu học hỏi các thế hệ đi trước, trau dồi các kỹ năng nghiên cứu, kỹ năng làm việc nhóm và ngoại ngữ, đặc biệt là sự chủ động trong nghiên cứu, kết nối với thế giới, để hoàn thiện bản thân và gánh vác các nhiệm vụ quan trọng của Viện trong tương lai.
TS. Trần Chí Thành trình bày bài tham luận
Trong lời phát biểu của mình, TS.Trịnh Văn Giáp đã nhắc tới “sự say mê” là một trong các yếu tố không thể thiếu đối với một người nghiên cứu khoa học, mà đặc biệt là đội ngũ các cán bộ trẻ đầy nhiệt huyết. Ông bày tỏ hy vọng các các bộ nghiên cứu trẻ cần phải tiếp tục phát triển và nâng cao kỹ năng làm việc nhóm, và xác định vai trò của bản thân trong lĩnh vực mà mình theo đuổi.
TS. Trịnh Văn Giáp phát biểu trao đổi ý kiến
Phần trao đổi giữa các cán bộ trẻ với các Lãnh đạo và các nhà khoa học đầu ngành của Viện NLNTVN diễn ra thẳng thắn và cởi mở. Các câu hỏi nổi bật như: 1) “Làm thế nào để thế hệ cán bộ thế hệ trước truyền đạt lại kiến thức và kinh nghiệm cho các thế hệ sau?” của nghiên cứu sinh Nguyễn Hoàng Phúc hiện đang công tác tại Viện Khoa học và Kỹ thuật hạt nhân; 2) “Làm sao để các cán bộ trẻ có thể tiếp cận với các nguồn tài liệu là các kết quả của các đề nghiên cứu của các thế hệ đi trước?” của cán bộ trẻ Lê Đình Cường; 3) “Mong muốn Lãnh đạo các đơn vị cải thiện môi trường làm việc cho các cán bộ nghiên cứu trẻ, đặc biệt là sự hỗ trợ từ bộ phận hành chính,” của TS. Lê Xuân Chung; 4) “Lãnh đạo kỳ vọng gì về quan điểm đổi mới tư duy, đổi mới sáng tạo từ cán bộ trẻ để các cán bộ trẻ thực hiện các nghiên cứu đúng định hướng của lãnh đạo” của cán bộ trẻ Hà Lan Anh.
Trao đổi về vấn đề truyền đạt kiến thức từ thế hệ cán bộ đi trước cho cán bộ trẻ, PGS.TS. Nguyễn Thị Kim Dung chia sẻ: công việc nghiên cứu khoa học không giống như các công việc hành chính thông thường, nó đòi hỏi các bạn trẻ cần phải có đam mê, và khi có đam mê các bạn sẽ trở nên hăng hái và năng động hơn trong việc tiếp cận, trao đổi và học hỏi kiến thức từ các thế hệ đi trước vì các thế hệ đi trước luôn sẵn sàng và cởi mở trong việc trao đổi truyền dạy kiến thức; để duy trì và củng cố niềm đam mê thì mỗi bạn trẻ nên tìm cho mình một hình tượng trong nghiên cứu khoa học để từ đó tăng thêm nguồn động lực, cổ vũ vượt qua những khó khăn trở ngại và sự cám dỗ từ môi trường xung quanh. Cũng chia sẻ về vấn đề này, TS. Nguyễn Hào Quang mong muốn các bạn trẻ cần nhiệt tình tham gia các hoạt động nghiên cứu hơn nữa và cũng hy vọng các cán bộ nghiên cứu nhiều kinh nghiệm đẩy mạnh việc hướng các bạn nghiên cứu trẻ vào các dự án/đề tài nghiên cứu của mình.
Cán bộ trẻ Lê Đình Cường, Viện Khoa học và Kỹ thuật hạt nhân đặt câu hỏi trao đổi với Lãnh đạo Viện NLNTVN
Về vấn đề “Làm sao để các cán bộ trẻ có thể tiếp cận với các nguồn tài liệu là các kết quả của các đề nghiên cứu của các thế hệ đi trước”, TS. Nguyễn Hào Quang cho biết hiện nay Viện NLNTVN cũng đã có xây dựng Thư viện điện tử lưu giữ kết quả của đề tài dự án, mọi người đều có thể truy cập tìm kiếm thông tin; và ông cũng nhấn mạnh việc seminar trao đổi khoa học cũng là một hình thức để các cán bộ trẻ tìm kiếm thêm nhiều thông tin bổ ích từ vấn đề họ quan tâm. Chia sẻ thêm về chủ đề này, TS. Trần Minh Quỳnh (Phó Giám đốc Trung tâm Chiếu xạ Hà Nội) cho rằng các bạn trẻ cũng cần chủ động hơn trong việc tìm kiếm thông tin thông qua các kênh tìm kiếm trên internet hoặc liên hệ trực tiếp với tác giả của công trình nghiên cứu. PGS.TS. Phạm Đức Khuê chia sẻ, trong thời gian tới ông sẽ chia sẻ hơn 300 tài liệu/ đầu sách về lĩnh vực Năng lượng nguyên tử với Viện NLNTVN mà ông thu thập được, cũng như sẵn sàng hỗ trợ các cán bộ trẻ tìm kiếm các tài liệu chuyên ngành.
Môi trường làm việc, các cơ chế hỗ trợ thúc đẩy sự đổi mới và sáng tạo cho cán bộ trẻ là vấn đề mà các Lãnh đạo của Viện NLNTVN, Lãnh đạo của các đơn vị đang trăn trở và tìm cách tháo gỡ. Liên quan đến vấn đề này, TS. Nguyễn Hào Quang cho biết thêm, hiện nay Viện còn có nhiều khó khăn trong vấn đề tài chính trong khi số lượng đề tài/nhiệm vụ đề xuất nhiều vì thế khó mà có thể đáp ứng được tất cả các đề xuất, và việc lựa chọn các đề tài đều được các Hội đồng chuyên môn đánh giá khách quan trung thực.
Là một nhà khoa học tâm huyết với ngành Năng lượng nguyên tử Việt Nam, GS. Phạm Duy Hiển luôn quan tâm và nhận lời mời tới tham dự các Buổi tọa đàm, giao lưu với cán bộ trẻ của Viện, những trao đổi và chia sẻ của GS luôn chứa đựng một sự chân thành, gần gũi thể hiện sự tâm huyết và một tình yêu lớn đối với ngành Năng lượng nguyên tử Việt Nam. Trong Buổi tọa đàm, GS. Phạm Duy Hiển thẳng thắn nhận định rằng, hiện nay thế hệ đi trước còn thiếu sự quan tâm, dìu dắt và đào tạo cho thế hệ trẻ; Viện NLNTVN còn nhiều hạn chế trong việc tạo ra một môi trường tốt cho đội ngũ nghiên cứu viên trẻ có thể phát huy hết năng lực của bản thân. Góp ý cho thế hệ trẻ, GS. Phạm Duy Hiển cho rằng các bạn trẻ cần phải chủ động hơn trong công tác nghiên cứu thay vì thụ động và thiếu sự hăng hái như hiện nay, việc học ngoại ngữ có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với các nghiên cứu viên trẻ – ngoại ngữ là một cầu nối chúng ta với tri thức thế giới, công việc nghiên cứu khoa học và nghệ thuật có sự tương đồng là đều cần phải có nguồn cảm hứng, vì thế hãy tìm nguồn cảm hứng sáng tạo từ các sở thích nghệ thuật như đọc sách báo, văn chương và âm nhạc. Bên cạnh đó, GS. Phạm Duy Hiển cũng chia sẻ những khó khăn mà thế hệ trẻ hiện nay đang gặp phải đặc biệt là vấn đề về chế độ đãi ngộ và tiền lương, nhưng GS bày tỏ hy vọng với sức trẻ và bầu nhiệt huyết thì đội ngũ nghiên cứu trẻ tiếp tục nỗ lực vượt qua những khó khăn để hướng tới tương lai.
GS. Phạm Duy Hiển giao lưu với cán bộ trẻ của Viện
Kết thúc Buổi tọa đàm, TS. Phạm Ngọc Đồng thay mặt Ban tổ chức gửi lời cảm ơn tới Lãnh đạo Viện NLNTVN, Lãnh đạo các đơn vị trực thuộc, các vị khách quý cùng toàn thể các cán bộ trẻ của Viện NLNTVN đã tới tham gia Buổi tọa đàm. Và thông báo trong thời gian tới, Trung tâm Đào tạo sẽ tổ chức các khóa học đào tạo về các kỹ năng nghiên cứu khoa học, kỹ năng viết báo và trình bày bằng tiếng Anh với sự tham gia giảng dạy của các nhà nghiên cứu đầu ngành như GS. Phạm Duy Hiển, GS. Đào Tiến Khoa, TS. Trần Chí Thành, PGS.TS. Lê Thị Mai Hương và một số giảng viên khác. Rất mong các bạn đoàn viên, thanh niên của Viện đăng ký tham gia các khóa đào tạo này.
ThS. Đoàn Mạnh Long – Trung tâm Đào tạo hạt nhân