Từ ngày 14 đến 18/7/2025, Trung tâm Đào tạo hạt nhân (ĐTHN) – Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam đã tổ chức thành công Khóa đào tạo cơ bản về mô phỏng dòng chảy bằng phần mềm mô phỏng ba chiều CFD (Computational Fluid Dynamics).
Với sự phát triển mạnh mẽ của ngành công nghiệp hạt nhân và các lĩnh vực liên quan, nhu cầu đo đạc và đánh giá dòng chảy trong các hệ thống ngày càng trở nên cấp thiết. Đặc biệt, an toàn lò phản ứng là một trong những ưu tiên hàng đầu, đòi hỏi sự chính xác cao trong việc tính toán và đo đạc dòng chất lưu. Bên cạnh đó, việc kiểm tra dòng chảy trong các thiết bị sinh hơi, hố chứa dầu mỏ cũng là những ứng dụng quan trọng khác.Trong bối cảnh đó, các phương pháp đo đạc truyền thống sử dụng kỹ thuật hạt nhân đã được áp dụng rộng rãi để kiểm tra và đánh giá. Tuy nhiên, đối với những mô hình hình học phức tạp hoặc các hệ thống hoạt động ở công suất cao, việc triển khai các phương pháp thực nghiệm này thường gặp nhiều khó khăn.
Để khắc phục hạn chế này, phương pháp tính toán động học chất lỏng (Computational Fluid Dynamics – CFD) là một giải pháp hiệu quả. Điểm mạnh vượt trội của CFD là khả năng mô phỏng dòng chảy 3 chiều và xử lý được các hình học phức tạp, cung cấp thông tin chi tiết về chế độ dòng chảy mà các phương pháp đo đạc thực nghiệm khó bố trí. Một vấn đề quan trọng trong việc ứng dụng CFD là phải được kiểm chứng mô hình mô phỏng với thực nghiệm. Do đó, khóa đào tạo tập trung việc sử dụng CFD và kiểm chứng với số liệu thực nghiệm được chuẩn bị bởi Trung tâm Đào tạo hạt nhân.
Lễ khai giảng khoá học
Khóa học kéo dài 5 ngày với nội dung đào tạo toàn diện, kết hợp giữa lý thuyết, phần mềm mô phỏng và thực hành tại phòng thí nghiệm do các chuyên gia đến từ Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, Đại học Bách Khoa Hà Nội trực tiếp giảng dạy. Ngày đầu tiên tập trung giới thiệu tổng quan về hệ thống công nghệ, an toàn lò phản ứng hạt nhân và các phương pháp mô phỏng cho cơ học chất lưu CFD. Các ngày tiếp theo, học viên được học và thực hành mô phỏng các bài toán điển hình như dòng chảy qua ống thẳng đứng, quá trình truyền nhiệt bằng đối lưu tự nhiên trên hệ thực nghiệm Rayleigh-Benard, áp dụng phương pháp VOF (Volume of Fluid) trong chương trình tính toán ANSYS/FLUENT nghiên cứu hành vi của bong bóng khí trong cột nước.
PGS. TS Nguyễn Văn Thái – ĐH Bách khoa Hà Nội trình bày bài giảng
TS Đoàn Mạnh Long hướng dẫn học viên thực hành mô phỏng
Điểm nhấn của khóa học là phần thực hành đo đạc thực nghiệm vận tốc của dòng chảy chất lưu trong ống thẳng đứng, dòng đối lưu tự nhiên trên hệ thực nghiệm Rayleigh-Benard và đo đạc hành vi của bong bóng khí trong cột nước. Việc thực hành đo đạc trên hệ thực nghiệm giúp học viên hiểu rõ hơn về tính ứng dụng và kiểm chứng các mô hình mô phỏng.
TS Dương Thanh Tùng cùng các học viên thực hành trên hệ thực nghiệm
Khóa đào tạo có sự tham gia của 23 học viên, đến từ nhiều đơn vị trong và ngoài ngành năng lượng nguyên tử. Khoá học nhận được sự quan tâm lớn từ các đơn vị của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), đơn vị tư vấn kỹ thuật như PECC1, PECC2 cho các dự án Điện hạt nhân. Đáng chú ý, nhiều học viên trẻ là sinh viên năm cuối đã có cơ hội tiếp cận sớm công nghệ mô phỏng hiện đại, góp phần hình thành đội ngũ kế cận chất lượng cao trong lĩnh vực kỹ thuật hạt nhân.
PGS.TS. Trịnh Anh Đức và các giảng viên trao giấy chứng nhận cho học viên
Trong buổi tổng kết ngày 18/7, các học viên đã trình bày báo cáo thu hoạch và nhận chứng nhận hoàn thành khóa học. Phát biểu tại Lễ bế giảng, PGS.TS. Trịnh Anh Đức – Giám đốc Trung tâm ĐTHN đánh giá cao tinh thần học tập nghiêm túc của các học viên và nhấn mạnh vai trò của CFD trong nghiên cứu và ứng dụng thực tiễn, đồng thời khẳng định Trung tâm ĐTHN sẽ tiếp tục tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu hơn trong tương lai.
Vũ Hoàng Hải – Trung tâm Đào tạo hạt nhân
