Từ ngày 24/4/2025 đến ngày 29/4/2025, Trung tâm Đào tạo hạt nhân (ĐTHN) – Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam đã tổ chức thành công Khóa đào tạo về Phân tích thành phần đồng vị phân tử nước và mô hình hóa các quá trình thủy văn sử dụng dữ liệu đồng vị tại cơ sở 140 Nguyễn Tuân, Thanh Xuân, Hà Nội.
Khóa học được khai giảng vào sáng ngày 24/4/2025 với sự tham gia giảng dạy chính của các giảng viên: PGS.TS. Trịnh Anh Đức, nghiên cứu viên cao cấp, Giám đốc Trung tâm ĐTHN; TS. Trần Thành Lê, giảng viên Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội. Đối tượng học viên của khóa học là các cán bộ nghiên cứu trong lĩnh vực môi trường, hóa môi trường, thủy văn đồng vị của Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam (Viện Nghiên cứu hạt nhân, Viện Khoa học và Kỹ thuật hạt nhân, Viện Công nghệ xạ hiếm); Liên đoàn quy hoạch và điều tra tài nguyên nước miền Bắc (Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước quốc gia, Bộ Nông nghiệp và Môi trường); và sinh viên năm cuối của một số trường Đại học.
Phát biểu khai mạc, PGS.TS. Trịnh Anh Đức nhấn mạnh tầm quan trọng của kỹ thuật đồng vị trong nghiên cứu thủy văn hiện đại, đồng thời kỳ vọng khóa học sẽ trang bị cho học viên các kiến thức và kỹ năng thực tiễn phục vụ nghiên cứu, ứng dụng.
Ảnh: PGS.TS. Trịnh Anh Đức khai giảng Khóa học
Trong suốt quá trình học, học viên đã được tiếp cận đầy đủ các nội dung khoa học chuyên sâu, bao gồm:
- Tổng quan về thủy văn đồng vị, tìm hiểu nguyên lý biến đổi thành phần đồng vị trong chu trình nước và vai trò của đồng vị trong nghiên cứu thủy văn.
- Kỹ thuật phân tích thành phần đồng vị phân tử nước, sử dụng thiết bị quang phổ laser và khối phổ kế tỷ số đồng vị.
- Ứng dụng đồng vị làm chất đánh dấu trong truy xuất nguồn gốc nước lưu vực, đánh giá các quá trình bay hơi – ngưng tụ và mô hình Craig-Gordon.
- Lý thuyết mô hình hóa tính toán thành phần nước trẻ (Fyw) và thời gian di chuyển trung bình (MTT).
- Thực hành mô hình hóa: Học viên thực tập sử dụng mô hình VINATOM_BOKU tính toán thành phần nước trẻ và mô hình FlowPC mô phỏng thời gian di chuyển nước trong lưu vực.
- Tổng hợp và viết báo cáo thu hoạch, trình bày kết quả thực hành trên bộ cơ sở dữ liệu tự xây dựng.
 |
 |
Ảnh: TS. Trần Thành Lê (trái); PGS.TS. Trịnh Anh Đức (phải) giảng bài
Đặc biệt, các buổi thực hành mô hình hóa đã giúp học viên nắm vững quy trình xử lý số liệu đồng vị và áp dụng vào phân tích các thông số thủy văn cơ bản. Khóa học cũng nhấn mạnh phương pháp xây dựng bộ dữ liệu đầu vào, vận hành mô hình và đánh giá độ bất định của kết quả mô phỏng.
 |
 |
Ảnh: Các học viên thực hành mô hình hóa trên thiết bị phân tích thành phần đồng vị phân tử nước phổ kế laser
Lễ bế giảng diễn ra vào chiều ngày 29/4/2025, với sự tham dự của đại biểu khách mời PGS.TS Tạ Thị Thảo, giảng viên cao cấp Trường Đại học Khoa học và Tự nhiên (Đại học quốc gia Hà Nội). Tại buổi lễ, Lãnh đạo Trung tâm ĐTHN đã tổng kết những kết quả đạt được, trao chứng nhận hoàn thành khóa học cho các học viên và biểu dương những cá nhân tích cực trong quá trình học tập, thực hành. Học viên bày tỏ sự hài lòng về nội dung chương trình, tính thực tiễn cao của các chuyên đề cũng như sự nhiệt tình hướng dẫn từ các giảng viên.
Ảnh: Bế giảng và Trao chứng chỉ hoàn thành Khóa học cho các học viên
Khóa đào tạo lần này không chỉ góp phần nâng cao năng lực chuyên môn cho học viên trong lĩnh vực thủy văn đồng vị, mà còn mở rộng tiềm năng ứng dụng kỹ thuật đồng vị trong nghiên cứu môi trường, quản lý tài nguyên nước ở Việt Nam.
Lê Thị Thu, Trung tâm Đào tạo hạt nhân