Sáng ngày 04/4/2019, tại Trung tâm Đào tạo hạt nhân – 140 Nguyễn Tuân, Hà Nội, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) và Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam (VINATOM) đã tổ chức Lễ Khánh thành Trung tâm hợp tác IAEA-VINATOM về nước và môi trường.
Bà Najat Mokhtar – Phó Tổng Giám đốc IAEA và ông Phạm Công Tạc – Thứ trưởng Bộ KH&CN cắt băng khánh thành Trung tâm
Tham dự buổi Lễ có Bà Najat Mokhtar Phó Tổng Giám đốc Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế, Ông Phạm Công Tạc Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN), Ông Trần Chí Thành Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, Ông Trịnh Anh Đức Phó Giám đốc Phụ Trách Trung tâm Đào tạo hạt nhân, Ông Hoàng Anh Tuấn Cục trưởng Cục Năng lượng nguyên tử, đại diện Lãnh đạo Cục An toàn bức xạ và hạt nhân, đại diện Bộ Tài nguyên và Môi trường, đại diện Bộ Y tế, đại diện Lãnh đạo các Ban thuộc Khối Cơ quan Viện và Lãnh đạo các đơn vị trực thuộc Viện NLNTVN.
Phát biểu tại buổi Lễ, Viện trưởng Trần Chí Thành cho biết: “Trung tâm Hợp tác IAEA-VINATOM được thành lập ngày hôm nay là thành quả của 2 năm trao đổi thiết lập mục tiêu, khảo sát thực tế, và xây dựng chương trình sau cuộc họp Đại hội đồng Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế mà Thứ trưởng Bộ KH&CN Phạm Công Tạc tham dự và ủng hộ vào năm 2017”. Ông Trần Chí Thành nhấn mạnh: Trung tâm hợp tác IAEA-VINATOM chắc chắn sẽ nâng cao năng lực nghiên cứu và ứng dụng kỹ thuật hạt nhân và đồng vị của VINATOM và đóng góp vào phát triển kinh tế- xã hội của Việt Nam. Đồng thời, Trung tâm này cũng sẽ thúc đẩy mạnh mẽ sự hợp tác giữa các nước thành viên của IAEA và giữa các Bộ, ngành, đơn vị ở Việt Nam trong việc áp dụng kỹ thuật hạt nhân và đồng vị trong khảo sát đánh giá nguồn nước và phân tích bảo vệ môi trường.
Ông Trần Chí Thành – Viện trưởng Viện NLNTVN phát biểu tại buổi Lễ
Viện trưởng Trần Chí Thành cũng gửi lời cảm ơn đến Phó Tổng Giám đốc IAEA, Bà đã dành tình cảm đặc biệt cho Việt Nam trong chuyến công du nước ngoài đầu tiên trên cương vị mới của Bà và cảm ơn Thứ trưởng Phạm Công Tạc cũng như các đồng nghiệp đã rất nỗ lực trong việc thúc đẩy thành lập Trung tâm.
Bà Najat Mokhtar – Phó Tổng Giám đốc IAEA phát biểu tại buổi Lễ
Phát biểu tại buổi Lễ, Bà Najat Mokhtar khẳng định: VINATOM là một tổ chức sự nghiệp KH&CN của Chính phủ Việt Nam với hơn 800 cán bộ và có truyền thống và lịch sử quan hệ hợp tác quốc gia và quốc tế. Trong quá khứ, VINATOM đã tham gia vào rất nhiều dự án hợp tác nghiên cứu và hợp tác kỹ thuật của IAEA và hiện nay VINATOM là đầu mối cung cấp cơ sở vật chất và đội ngũ chuyên gia cho các hoạt động của tại khu vực Đông Nam Á và trên thế giới trong lĩnh vực quản lý tài nguyên lưu vực sông và ven biển.
Với việc gia nhập của Trung tâm Hợp tác IAEA-VINATOM, IAEA hiện có một mạng lưới gồm 34 trung tâm hợp tác đang hoạt động trên toàn cầu. Trung tâm Hợp tác này sẽ làm việc với hai bộ phận (division) trực thuộc Vụ Khoa học và Ứng dụng hạt nhân của IAEA là bộ phận Hệ thống phòng thí nghiệm Môi trường của IAEA (NAEL) và Ban (section) Thủy văn Đồng vị (ISH) (là một phần của Bộ phận Khoa học Vật lý và Hóa học). Thông qua hoạt động của trung tâm hợp tác, các đơn vị này sẽ tập trung thúc đẩy việc sử dụng các kỹ thuật hạt nhân để đánh giá, quan trắc và quản lý tổng thể tài nguyên nước và môi trường ở Việt Nam cũng như quản lý tổng hợp lưu vực sông và vùng ven biển rộng lớn hơn trong khu vực Đông Nam Á. Các lĩnh vực hợp tác bao gồm đánh giá và quan trắc chất lượng không khí, nghiên cứu đất và nông nghiệp, nghiên cứu và phân tích tài nguyên nước, nghiên cứu và phân tích môi trường biển, nghiên cứu biến đổi khí hậu, đào tạo và kiểm soát chất lượng và truyền thông. Trung tâm Hợp tác này sẽ liên kết với các dự án của IAEA liên quan đến việc liên kết nghiên cứu trên đất liền và ven biển; đo hoạt độ phóng xạ môi trường ở khu vực Đông Nam Á; tiếp cận với lò phản ứng nghiên cứu, cơ sở vật chất và kiến thức chuyên môn; và xây dựng năng lực cho các phòng thí nghiệm phân tích để phục vụ mạng đo hoạt độ phóng xạ môi trường, ALMERA.
Ông Phạm Công Tạc – Thứ trưởng Bộ KH&CN phát biểu tại buổi Lễ
Phát biểu tại buổi Lễ, Thứ trưởng Phạm Công Tạc nhấn mạnh: Trong nhiều năm qua, sự hỗ trợ của IAEA đối với Việt Nam là hết sức hiệu quả. Sự hỗ trợ này đã tạo điều kiện cho các hoạt động nghiên cứu, phát triển và đào tạo nguồn nhân lực trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử ở Việt Nam, giúp Việt Nam đạt được các mục tiêu đã đặt ra trong phát triển kinh tế – xã hội, trong đó có các mục tiêu về Phát triển Bền vững của Liên hợp quốc.
Trung tâm hợp tác của IAEA tại Việt Nam trong lĩnh vực nước và môi trường là sự kiện quan trọng đối với Việt Nam. Trung tâm Hợp tác với IAEA sẽ tạo điều kiện cho việc nâng cao năng lực của Viện NLNTVN trong nghiên cứu và ứng dụng kỹ thuật hạt nhân và đồng vị phóng xạ nhằm bảo vệ môi trường, duy trì và sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên. Trung tâm cũng sẽ là một yếu tố quan trọng nhằm tăng cường các hoạt động hợp tác giữa Việt Nam và IAEA để thúc đẩy hiệu quả việc áp dụng kỹ thuật hạt nhân trong phát triển kinh tế – xã hội Việt Nam.
Thứ trưởng Phạm Công Tạc bày tỏ mong muốn: Viện NLNTVN tập trung nguồn nhân lực, đầu tư thiết bị cần thiết nhằm đẩy mạnh các hoạt động của Trung tâm, đồng thời hợp tác chặt chẽ với IAEA hơn nữa trong việc phát triển Trung tâm nhằm cung cấp cơ sở vật chất và đội ngũ chuyên gia khu vực Đông Nam Á trong lĩnh vực nghiên cứu và quản lý tài nguyên lưu vực sông và ven biển.
Chương trình làm việc của Trung tâm hợp tác IAEA – VINATOM về nước và môi trường trong thời gian tới như sau:
Tháng 5/2019 xét duyệt các chương trình hợp đồng nghiên cứu hợp tác (CRP).
Tháng 6/2019 tổ chức lớp học nghiên cứu về thủy văn đồng vị tại VINATOM có chuyên gia của IAEA giảng dạy.
Tháng 7/2019 ra quyết định phê duyệt hợp tác kỹ thuật giai đoạn 2020-2021 (TC 20-21).
Tháng 8/2019 đồng tài trợ Hội nghị Khoa học và Công nghệ hạt nhân toàn quốc lần thứ 13 (VINANST-13).
Nguyễn Thị Thu Hà – Ban KH&QLKH, Viện NLNTVN
Thông tin trên Đài truyền hình Việt Nam
Khánh thành Trung tâm hợp tác IAEA-VINATOM về nước và môi trường (Thời sự 19h ngày 04/4/2019)